質問 [Chất Vấn]

1. Thông tin cơ bản

• Từ: 質問
• Cách đọc: しつもん
• Loại từ: danh từ; dùng được như động từ する (＜質問する：đặt câu hỏi）
• Cấp độ gợi ý: JLPT N5–N4 (rất thông dụng)
• Sắc thái trang trọng: trung tính; có dạng kính ngữ ご質問 trong bối cảnh lịch sự/kinh doanh
• Cụm thường gặp: 質問する／質問をする・質問がある・質問に答える・質問を受ける・質問タイム・ご質問
• Tương đương tiếng Anh: question (hỏi thông tin); lưu ý khác với “inquiry” mang sắc thái liên hệ thủ tục (＜問い合わせ）

2. Ý nghĩa chính

• Câu hỏi; việc đặt câu hỏi: Lời hỏi nhằm xin thông tin, làm rõ điều chưa hiểu. Ví dụ: 先生に質問する (hỏi thầy/cô).
• Thắc mắc (danh từ trừu tượng): “có câu hỏi/điều muốn hỏi”. Ví dụ: 質問があります (em có câu hỏi).
• Lưu ý: Trong đề thi/bài tập, “bài/đề” thường là 問題, còn 質問 thiên về câu hỏi trong đối thoại, thảo luận, phần Q&A. Tuy nhiên trong một số tài liệu vẫn có “質問1, 質問2” để đánh số câu hỏi.

3. Phân biệt

• 質問 vs 疑問: 質問 là câu hỏi hướng ra ngoài (để hỏi người khác). 疑問 là “điều còn nghi/khúc mắc” trong lòng; có thể chưa phát biểu thành câu hỏi. Ví dụ: 疑問に思う (cảm thấy nghi vấn) vs 疑問を質問にする (biến nghi vấn thành câu hỏi).
• 質問 vs 問題: 問題 là “bài/đề/bài toán/vấn đề” để giải quyết; không phải “đặt câu hỏi” trong hội thoại. Trên lớp: làm 問題, rồi 質問 về phần chưa hiểu.
• 質問 vs 問い: 問い là cách nói văn viết/điển phạm, ngắn gọn, trung tính về “câu hỏi”. 質問 là cách nói thông dụng trong lời nói hằng ngày, hội họp.
• 質問 vs 問い合わせ（といあわせ）: 問い合わせ là “liên hệ hỏi thông tin” (thủ tục, dịch vụ, hàng hóa). 質問 là câu hỏi chung trong học tập, trao đổi nội dung.
• 質問 vs 質疑: 質疑 là từ trang trọng dùng trong nghị trường/hội nghị (phiên “chất vấn”). Trong lớp học, dùng 質問.
• 質問する vs 尋ねる／訪ねる: 尋ねる (たずねる) là “hỏi, thăm hỏi” (hỏi đường, hỏi tên); 質問する là “đặt câu hỏi” mang tính nội dung/kiến thức.

4. Cách dùng & ngữ cảnh

• Cấu trúc cơ bản:
  • 人（に）質問する: hỏi ai đó. Ví dụ: 先生に質問する.
  • 事柄／トピック（について）質問する: hỏi về chủ đề gì. Ví dụ: この点について質問する.
  • 質問がある／ありません・ご質問がございます (lịch sự hơn).
  • 質問に答える／お答えする, 質問を受ける／受け付ける.
• Xin phép đặt câu hỏi lịch sự:
  • 質問してもいいですか／質問してもよろしいですか (lịch sự)／質問させていただいてもよろしいでしょうか (rất lịch sự).
• Cụm cố định hay gặp: 何か質問はありますか・質問は以上です・ご質問ありがとうございます・追加の質問・質問タイム／Q&A.
• Đếm số câu hỏi: thường dùng số đếm chung 〜つ trong hội thoại (例: 質問を一つだけ), hoặc “いくつかの質問”. “一問、二問” thường dùng cho 問題 trong đề thi.
• Phong cách: dùng được trong lớp học, họp, thuyết trình, email công việc. Trong email/biểu mẫu nên dùng ご質問 và mẫu lịch sự: 二点ほどご質問がございます.

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

6. Bộ phận & cấu tạo từ (Kanji)

• Kanji: 質（シツ／シチ）“chất, bản chất, chất lượng” + 問（モン／と-う）“hỏi, vấn”, ghép lại thành “hỏi về bản chất/vấn đề” → 質問.
• Âm Hán-Việt: 質 (chất) + 問 (vấn) → “chất vấn” theo nghĩa gốc Hán; trong tiếng Nhật dùng rộng cho “câu hỏi”.
• Dạng từ: danh từ + する → 質問する. Danh từ người: 質問者 (người hỏi). Nơi tiếp nhận: 質問コーナー／質問箱. Biểu mẫu/phiếu: 質問票／質問紙.

7. Bình luận mở rộng (AI)

Khi dùng 質問 trong môi trường lịch sự (hội thảo, doanh nghiệp), ưu tiên các mẫu như ご質問がございましたら, 二点ほどご質問がございます, hoặc khi xin phép: 一点、質問させていただいてもよろしいでしょうか. Trong lớp học, giáo viên hay hỏi: 何か質問はありますか; người học có thể đáp: 質問は特にありません (không có câu hỏi đặc biệt). Cũng nên nhớ: nói “質問がないです” hiểu được nhưng lịch sự, tự nhiên hơn là “質問はありません”. Khi bạn còn khúc mắc trong lòng nhưng chưa hỏi ra, đó là 疑問; khi phát biểu thành câu hỏi hướng tới ai đó, đó là 質問.

8. Câu ví dụ

• 先生、質問してもいいですか。
  Thưa cô/thầy, em có thể hỏi được không ạ?
• 何か質問はありますか。
  Có ai có câu hỏi nào không?
• この点について質問があります。
  Em có một câu hỏi về điểm này.
• 彼にいくつか質問した。
  Tôi đã hỏi anh ấy vài câu.
• 質問にお答えします。
  Tôi xin trả lời câu hỏi.
• ご質問ありがとうございます。
  Cảm ơn anh/chị vì câu hỏi.
• その質問は後ほどお答えします。
  Câu hỏi đó tôi sẽ trả lời sau.
• 質問は以上です。
  Hết câu hỏi.
• 面接でよく聞かれる質問を準備しておきましょう。
  Hãy chuẩn bị các câu hỏi thường gặp trong phỏng vấn.
• 試験では問題を解いて、授業では質問をする。
  Trong kỳ thi thì giải bài tập, còn trên lớp thì đặt câu hỏi.