1. Thông tin cơ bản
- Từ: 問
- Cách đọc: もん
- Loại từ: Danh từ – hậu tố chỉ đơn vị câu hỏi/mục hỏi trong đề thi, bài tập; cũng dùng như lượng từ cho câu hỏi (一問、二問...)
- Ghi chú: Thường đi với số thứ tự hoặc chữ 「第」: 第1問, 問1, 各問, 全10問
2. Ý nghĩa chính
- Nghĩa 1 (phổ biến): “Câu hỏi/mục hỏi” trong đề thi, bài tập, sách giáo khoa. Ví dụ: 第3問 (Câu 3), 全5問 (tổng 5 câu).
- Nghĩa 2 (tư cách lượng từ): “Một câu hỏi” như một đơn vị đếm: 一問、二問… (1 câu, 2 câu…).
- Nghĩa 3 (On-yomi trong hợp ngữ): Đọc là もん trong các từ Hán như 質問（しつもん）, 疑問（ぎもん）; tuy nhiên khi đó thường không đứng một mình.
3. Phân biệt
- 問い（とい）: nghĩa “câu hỏi” nói chung, dùng linh hoạt hơn trong văn bản; 問（もん） thiên về đơn vị đánh số trong đề thi.
- 質問（しつもん）: hành vi đặt câu hỏi, “hỏi ai đó”. Không dùng để đánh số câu trong đề.
- 問題（もんだい）: “vấn đề/bài tập”, đôi khi là cả một bài, khác với 問 là đơn vị câu hỏi.
- 門（もん）: “cổng” là chữ khác (門), dễ nhầm do đồng âm; nghĩa hoàn toàn khác.
4. Cách dùng & ngữ cảnh
- Dùng trong đề thi, bài luyện: 第1問を解く, 問2に答える, 各問の指示に従う.
- Dùng như lượng từ: 一問だけ間違えた（Chỉ sai 1 câu）.
- Thường đi với từ cố định: 全◯問, 合計◯問, 一問一答（Hỏi–đáp từng câu）.
- Văn viết và văn nói đều dùng được, nhưng sắc thái thiên về văn bản thi cử, giáo dục.
5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa
| Từ |
Loại liên hệ |
Nghĩa tiếng Việt |
Ghi chú dùng |
| 問い |
Đồng nghĩa gần |
Câu hỏi |
Dùng rộng rãi trong văn bản; không nhất thiết là đơn vị đánh số |
| 質問 |
Liên quan |
Sự đặt câu hỏi |
Nói về hành vi hỏi đáp, không phải đơn vị câu hỏi trên giấy |
| 問題 |
Liên quan |
Bài, vấn đề |
Đơn vị bài lớn hơn 問; trong đề có thể gồm nhiều 問 nhỏ |
| 一問一答 |
Liên quan |
Hỏi – đáp từng câu |
Mẫu ôn tập hoặc sách luyện thi |
| 答え／解答 |
Đối nghĩa chức năng |
Đáp án, câu trả lời |
Đối lập với “câu hỏi” (問) |
| 門 |
Dễ nhầm |
Cổng |
Chữ khác hoàn toàn (門), đồng âm もん |
6. Bộ phận & cấu tạo từ (nếu có Kanji)
Kanji: 問 gồm bộ 門 (cổng) và 口 (miệng). Hình tượng “miệng hỏi” đặt trong “cánh cổng”, gợi nghĩa liên quan đến hỏi – đáp. Âm On là もん; âm Kun liên quan đến と（う） trong 問う.
7. Bình luận mở rộng (AI)
Trong đề thi Nhật, bạn sẽ gặp cả 問 và 問題: ví dụ 問題I（問題1） gồm nhiều 問 nhỏ. Khi làm bài, nhìn kỹ chỉ dẫn “各問に答えなさい” để biết cần trả lời từng 問 hay theo nhóm. Việc nắm rõ vai trò “hậu tố – lượng từ” của 問 giúp đọc đề nhanh và chính xác.
8. Câu ví dụ
- 第1問から第3問までを解きなさい。
Hãy giải từ câu 1 đến câu 3.
- この問は計算機の使用を認める。
Câu hỏi này cho phép dùng máy tính.
- 全10問のうち、2問は記述式です。
Trong tổng 10 câu, có 2 câu là tự luận.
- 各問の指示に従って答えなさい。
Hãy trả lời theo chỉ dẫn của từng câu hỏi.
- 一問だけ間違えてしまった。
Tôi lỡ sai đúng một câu.
- 第2問の英文を和訳しなさい。
Hãy dịch đoạn tiếng Anh ở câu 2 sang tiếng Nhật.
- この問は選択式だから、正しいものを一つ選べ。
Câu này là trắc nghiệm, hãy chọn một đáp án đúng.
- 次の問では資料を参照して答えること。
Ở câu tiếp theo, hãy tham khảo tư liệu để trả lời.
- 一問一答の形で面接が進む。
Buổi phỏng vấn diễn ra theo hình thức hỏi–đáp từng câu.
- 難しい問ほど配点が高い。
Các câu khó thì điểm phân bổ cao hơn.
