1. Thông tin cơ bản
- Từ: 健全（けんぜん）
- Loại từ: Tính từ đuôi-na (形容動詞); danh tính từ (健全さ, 健全性)
- Nghĩa khái quát: lành mạnh, vững mạnh, lành mạnh về đạo đức/tài chính/tổ chức
- Độ trang trọng: Dùng nhiều trong báo chí, quản trị, chính sách; trang trọng
- Lĩnh vực: sức khỏe tinh thần, giáo dục, tài chính, quản trị, xã hội
- Mẫu quen dùng: 健全なN／Nを健全化する／Nの健全性／健全に育つ
2. Ý nghĩa chính
- Chỉ trạng thái bình thường, lành mạnh cả về thể chất, tinh thần, đạo đức, hoặc vững vàng về tài chính/tổ chức: 「健全な財政」「健全な議論」「子どもの健全な発達」.
- Hình vị liên quan: 健全性（tính lành mạnh）, 健全化（làm cho lành mạnh, chấn chỉnh）.
3. Phân biệt
- 健康: sức khỏe cơ thể cá nhân; 健全 rộng hơn (đạo đức, tổ chức, tài chính).
- 正常: trạng thái bình thường, không trục trặc; ít sắc thái giá trị đạo đức.
- 堅実: vững chắc, thận trọng (cách làm); không bao trùm khía cạnh đạo đức-xã hội như 健全.
- 不健全: đối nghĩa, nghĩa “không lành mạnh”, xấu về đạo đức/thuần phong, hoặc rủi ro về tài chính.
4. Cách dùng & ngữ cảnh
- Cụm thường gặp: 「健全な経営／財政／競争／社会」「健全な育成／発達」「健全な娯楽」「健全な議論」
- Động từ/cấu trúc: 「〜を健全化する」「〜の健全性を評価する」「健全に育つ」
- Ngữ cảnh: báo cáo doanh nghiệp, chính sách công, giáo dục thanh thiếu niên, sức khỏe tinh thần.
5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa
| Từ |
Loại liên hệ |
Nghĩa tiếng Việt |
Ghi chú dùng |
| 健康 | Phân biệt | khỏe mạnh (cơ thể) | Tập trung cá nhân, y học. |
| 正常 | Gần nghĩa | bình thường | Trạng thái không trục trặc. |
| 堅実 | Liên quan | vững chắc, chắc chắn | Phong cách làm việc/quản lý. |
| 良好 | Gần nghĩa | tốt đẹp | Tổng quát, trung tính. |
| 不健全 | Đối nghĩa | không lành mạnh | Vấn đề đạo đức/rủi ro. |
| 破綻 | Đối nghĩa (kết quả) | đổ vỡ | Hậu quả khi không còn lành mạnh. |
6. Bộ phận & cấu tạo từ (nếu có Kanji)
- 健: khỏe, vững (健やか).
- 全: toàn vẹn, đầy đủ (完全).
Ghép lại nhấn mạnh trạng thái vững vàng và toàn vẹn → “lành mạnh”.
7. Bình luận mở rộng (AI)
健全 thường kèm đánh giá chuẩn mực xã hội. Khi nói “健全な競争”, không chỉ hợp pháp mà còn công bằng, minh bạch. Với tài chính, “健全性” gắn các chỉ số an toàn (自己資本比率, 流動比率).
8. Câu ví dụ
- 健全な財政運営を目指す。
Hướng tới vận hành tài chính lành mạnh.
- 子どもが健全に育つ環境を整える。
Chuẩn bị môi trường để trẻ em phát triển lành mạnh.
- 市場の健全な競争を確保する。
Đảm bảo cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.
- 議論は健全だが、結論はまだ出ていない。
Tranh luận lành mạnh nhưng chưa có kết luận.
- 企業統治の健全性を評価する。
Đánh giá tính lành mạnh của quản trị doanh nghiệp.
- 経営を健全化するために不採算部門を見直す。
Để lành mạnh hóa quản trị, rà soát các bộ phận thua lỗ.
- 過度な依存は精神の健全さを損なう。
Sự phụ thuộc quá mức làm tổn hại sự lành mạnh của tinh thần.
- 地域社会の健全な発展に貢献する。
Góp phần vào phát triển lành mạnh của cộng đồng địa phương.
- 投資ポートフォリオの健全性を維持する。
Duy trì tính lành mạnh của danh mục đầu tư.
- 青少年の健全育成を支援する。
Hỗ trợ nuôi dưỡng thanh thiếu niên một cách lành mạnh.
