1. Thông tin cơ bản
- Từ: 不全
- Cách đọc: ふぜん
- Loại từ: Danh từ; hậu tố chuyên môn (y học, xã hội học)
- Nghĩa khái quát: không đầy đủ chức năng, suy/thiểu năng, suy thất (thường về cơ quan cơ thể)
2. Ý nghĩa chính
Chỉ tình trạng chức năng không đầy đủ hoặc “suy” của cơ quan/ hệ thống. Phổ biến trong y khoa: 心不全 (suy tim), 腎不全 (suy thận), 肝不全 (suy gan), 呼吸不全 (suy hô hấp). Cũng dùng rộng hơn: 機能不全 (rối loạn chức năng), 家庭の機能不全 (gia đình rối chức năng).
3. Phân biệt
- 心不全 vs 心停止: Suy tim là chức năng bơm máu không đủ; tim có thể vẫn đập. Tim ngừng đập là ngừng hoàn toàn.
- 障害: rối loạn/suy giảm chức năng chung; 不全 nhấn mạnh tính “không đủ, suy yếu” của chức năng.
- 欠損: thiếu/khuyết (mất bộ phận); khác với 不全 là mất hẳn cấu trúc.
- 不良: chất lượng kém; không dành cho chẩn đoán y khoa.
4. Cách dùng & ngữ cảnh
- Mẫu ghép: 臓器名＋不全（心不全, 腎不全, 肝不全, 呼吸不全）; 機能不全, 発達不全, 勃起不全（ED）.
- Mẫu câu: 〜不全を起こす／発症する, 〜不全に陥る, 〜不全で亡くなる, 〜不全の治療を受ける.
- Ngữ cảnh: chẩn đoán, hồ sơ bệnh án, tin y tế; khi dùng ngoài y khoa (家庭の機能不全) mang tính ẩn dụ.
5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa
| Từ |
Loại liên hệ |
Nghĩa tiếng Việt |
Ghi chú dùng |
| 機能不全 |
Đồng nghĩa rộng |
Rối loạn/thiếu chức năng |
Dùng cho cơ quan, tổ chức, gia đình |
| 障害 |
Gần nghĩa |
Rối loạn, suy giảm |
Khái niệm rộng, không chỉ “không đủ” |
| 不良 |
Khác biệt |
Không đạt chuẩn, lỗi |
Không phải thuật ngữ chẩn đoán |
| 正常 |
Đối nghĩa |
Bình thường |
Trạng thái chức năng đầy đủ |
| 完全／健全 |
Đối nghĩa ngữ cảnh |
Hoàn toàn / Lành mạnh |
Đối lập với “không đầy đủ/thiếu lành mạnh” |
6. Bộ phận & cấu tạo từ (Kanji)
- 不: không, bất.
- 全: toàn vẹn, đầy đủ.
- Kết hợp: “không toàn vẹn/không đủ” → trạng thái suy/thiếu chức năng.
7. Bình luận mở rộng (AI)
不全 là hậu tố chuyên ngành, khi dịch nên gắn đúng cơ quan/chức năng. Trong y khoa, mức độ (cấp/ mạn) và nguyên nhân (ví dụ うっ血性心不全) rất quan trọng; trong xã hội học, 「機能不全」 nhấn mạnh hệ thống/vai trò không thực thi đúng chức năng.
8. Câu ví dụ
- 祖父は心不全で亡くなった。
Ông tôi mất vì suy tim.
- 腎不全の治療として透析を受けている。
Đang chạy thận để điều trị suy thận.
- 重度の肝不全を起こし、緊急入院した。
Bị suy gan nặng và nhập viện khẩn cấp.
- 肺炎が悪化して呼吸不全に陥った。
Viêm phổi trở nặng dẫn đến suy hô hấp.
- うっ血性心不全の再発を防ぐ。
Ngăn tái phát suy tim sung huyết.
- この家庭は機能不全に陥っている。
Gia đình này đang rơi vào tình trạng rối chức năng.
- 発達不全が幼児検診で指摘された。
Tình trạng phát triển chưa đầy đủ được chỉ ra trong khám trẻ em.
- 勃起不全（ED）に対する治療法が進歩している。
Phương pháp điều trị rối loạn cương đang tiến bộ.
- 甲状腺機能不全による倦怠感が続く。
Sự mệt mỏi kéo dài do suy chức năng tuyến giáp.
- 脳循環不全が疑われ、精密検査を受けた。
Nghi ngờ suy tuần hoàn não nên đã làm xét nghiệm chi tiết.
