肩 [Kiên]

1. Thông tin cơ bản

• Từ: 肩
• Cách đọc: かた
• Loại từ: Danh từ; xuất hiện trong nhiều thành ngữ ghép
• Nghĩa tiếng Việt: vai
• Lĩnh vực: Cơ thể người, diễn đạt ẩn dụ
• On/Kun: ケン／かた

2. Ý nghĩa chính

肩 là “vai” – phần nối cánh tay với thân. Trong tiếng Nhật, 肩 còn dùng ẩn dụ cho gánh vác trách nhiệm, địa vị, tinh thần, hoặc “cánh tay ném” trong thể thao.

3. Phân biệt

• 肩 (vai) vs 背中 (lưng), 首 (cổ), 腕 (cánh tay) – tránh nhầm vùng cơ thể.
• 肩がこる: mỏi vai; 肩こり: chứng mỏi vai (danh từ).
• 肩 trong thành ngữ: 肩を並べる (sánh vai), 肩を落とす (ủ rũ), 肩書 (chức danh), 肩幅 (bề ngang vai).

4. Cách dùng & ngữ cảnh

• Mô tả cơ thể/đau nhức: 肩が痛い／肩がこる／肩を回す.
• Ẩn dụ năng lực/thể thao: 肩が強い (vai/khả năng ném mạnh – bóng chày).
• Thành ngữ giao tiếp/xã hội: 肩を持つ (thiên vị), 肩の力を抜く (thả lỏng), 肩を貸す (cho dựa vai).

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

6. Bộ phận & cấu tạo từ

• Kanji: 肩 – bộ “⺼/月” (nhục), nghĩa liên quan “phần thịt/cơ thể”.
• Âm On: ケン; Âm Kun: かた.
• Các từ ghép thường gặp: 肩幅 (bề ngang vai), 両肩 (hai vai), 肩書 (chức danh), 肩甲骨 (xương bả vai).

7. Bình luận mở rộng (AI)

Nhớ phân biệt 肩がこる (mỏi vai – tự phát) với 肩をもむ (xoa bóp vai – hành động có chủ đích). Trong bài nghe, âm kata dễ lẫn với 型/方; hãy dựa vào ngữ cảnh cơ thể/chức danh để nhận diện.

8. Câu ví dụ

• 長時間のデスクワークで肩がこった。
  Ngồi bàn làm việc lâu khiến vai tôi bị mỏi.
• 運動前に肩を回してほぐしましょう。
  Trước khi vận động, hãy xoay vai để làm nóng.
• 彼は外野からでも強い肩で正確に送球できる。
  Anh ấy có “vai” mạnh, ném bóng chính xác từ ngoài sân.
• 彼女は失敗して肩を落としていた。
  Cô ấy thất bại nên trông ủ rũ.
• 二社は売上で肩を並べている。
  Hai công ty đang sánh vai về doanh thu.
• 重い荷物を肩に担いで歩いた。
  Tôi vác hành lý nặng trên vai mà đi.
• たまには肩の力を抜いて休みなさい。
  Thỉnh thoảng hãy thả lỏng mà nghỉ ngơi đi.
• 上司の肩を持つばかりでは信頼を失う。
  Chỉ thiên vị sếp mãi sẽ đánh mất niềm tin.
• マッサージで肩のこりが和らいだ。
  Nhờ massage mà chứng mỏi vai dịu bớt.
• コートの肩幅が少し広すぎる。
  Bản vai của chiếc áo khoác hơi rộng quá.