1. Thông tin cơ bản
- Từ: 罰金
- Cách đọc: ばっきん
- Loại từ: danh từ
- Nghĩa ngắn: **tiền phạt (theo quy định pháp luật/quy chế)**
- Lĩnh vực: pháp luật, hành chính, giao thông
- JLPT: khoảng N3–N2 (rất hay gặp trong đời sống)
2. Ý nghĩa chính
Khoản tiền phải nộp do **vi phạm pháp luật/quy định**. Trong luật Nhật, 罰金 là một hình phạt tiền chính thức (khác với các khoản phí hành chính hay dân sự).
3. Phân biệt
- 罰金 vs 反則金: **反則金** là tiền phạt hành chính (thường cho vi phạm giao thông nhẹ), không phải hình phạt hình sự. **罰金** là hình phạt tiền trong luật hình sự.
- 罰金 vs 科料: **科料** là khoản phạt tiền nhỏ hơn 罰金 (mức rất thấp), cũng là hình phạt nhưng nhẹ.
- 罰金 vs 違約金: **違約金** là tiền phạt vi phạm hợp đồng (dân sự), không phải chế tài hình sự.
4. Cách dùng & ngữ cảnh
- Mẫu: 罰金を科す／科される／罰金を払う／罰金刑／罰金の上限
- Ngữ cảnh: thông báo vi phạm, báo chí pháp luật, hướng dẫn hành chính. Sắc thái chính thức, pháp lý.
5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa
| Từ |
Loại liên hệ |
Nghĩa tiếng Việt |
Ghi chú dùng |
| 反則金 |
gần nghĩa |
tiền phạt vi phạm hành chính |
Thường cho lỗi giao thông nhẹ; không ghi tiền án. |
| 科料 |
gần nghĩa |
tiền phạt nhẹ |
Mức phạt nhỏ hơn 罰金. |
| 罰則 |
liên quan |
chế tài, điều khoản xử phạt |
Khung pháp lý cho xử phạt. |
| 懲役 |
đối lập (loại hình phạt) |
tù giam |
Một hình phạt khác không phải tiền. |
| 違約金 |
liên quan |
tiền phạt vi phạm hợp đồng |
Lĩnh vực dân sự/thương mại. |
| 減免 |
đối nghĩa (xử lý) |
giảm/miễn |
Giảm hoặc miễn tiền phạt. |
6. Bộ phận & cấu tạo từ
罰（バツ: phạt） + 金（キン: tiền） → “tiền phạt”. Âm On: ばつ + きん → ばっきん（xúc âm nhỏ っ cho thuận âm).
7. Bình luận mở rộng (AI)
Trong thực tế, thông báo từ cảnh sát/địa phương thường dùng cụm “罰金（最高〜円）”, “罰金刑に処する”. Khi dịch sang tiếng Việt, tùy hệ thống pháp lý, có thể diễn đạt “phạt tiền” hoặc “xử phạt hành chính/tiền”.
8. Câu ví dụ
- 無断駐車には最大五万円の罰金が科される。
Đỗ xe trái phép có thể bị phạt tiền tối đa 50.000 yên.
- 飲酒運転で罰金を払うことになった。
Vì lái xe khi say, tôi phải nộp tiền phạt.
- 条例違反に対して罰金刑が設けられた。
Đã quy định hình phạt tiền đối với vi phạm quy định địa phương.
- 彼は建築基準法違反で罰金を科された。
Anh ấy bị phạt tiền do vi phạm luật xây dựng.
- 初犯の場合でも罰金は免れない。
Dù là phạm lần đầu cũng không tránh khỏi tiền phạt.
- 交通違反の罰金はその場で納付できる。
Tiền phạt vi phạm giao thông có thể nộp ngay tại chỗ.
- 税金の申告漏れで高額の罰金が課された。
Do khai thuế sót nên bị áp mức phạt tiền cao.
- 主催者には罰金のほかに営業停止も命じられた。
Ngoài tiền phạt, ban tổ chức còn bị đình chỉ kinh doanh.
- 裁判所は被告に三十万円の罰金を命じた。
Tòa tuyên bị cáo nộp 300.000 yên tiền phạt.
- 一部の違反は罰金ではなく指導で済まされる。
Một số vi phạm được xử lý bằng nhắc nhở chứ không phạt tiền.
