鯨 [Kình]

1. Thông tin cơ bản

• Từ: 鯨
• Cách đọc: くじら
• Từ loại: Danh từ
• Nghĩa khái quát: cá voi; đôi khi viết クジラ (katakana)

2. Ý nghĩa chính

- Chỉ loài cá voi nói chung (động vật có vú sống dưới biển).
- Trong văn hóa/ẩm thực, có thể gặp 鯨肉 (thịt cá voi), 鯨油 (dầu cá voi) trong ngữ cảnh lịch sử.

3. Phân biệt

• 鯨 vs イルカ: cả hai đều là bộ cá voi; イルカ (cá heo) nhỏ hơn, khác nhóm; từ vựng và hình ảnh khác nhau.
• 鯨 vs クジラ: cùng phát âm; chữ kana/katakana dùng khi văn bản hiện đại, khoa học đại chúng, nhấn mạnh âm đọc.
• 鯨波・鯨飲: thành ngữ/ghép Hán mang nghĩa ẩn dụ (ít dùng trong đời thường).

4. Cách dùng & ngữ cảnh

• Dùng trong khoa học tự nhiên, bảo tồn, du lịch ngắm cá voi (ホエールウォッチング), văn học, báo chí.
• Kết hợp thường gặp: マッコウクジラ, シロナガスクジラ, 座礁した鯨, 回遊する鯨。
• Ngữ cảnh lịch sử/ẩm thực: 鯨肉, 鯨料理 (nay gây tranh luận về bảo tồn).

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

6. Bộ phận & cấu tạo từ

• 鯨: ゲイ／くじら. Bộ thủ “魚” + phần âm “京”.
• Ý gốc: loài cá lớn (theo quan niệm Hán cổ, xếp vào nhóm “cá”).

7. Bình luận mở rộng (AI)

Trong tiếng Nhật hiện đại, viết クジラ giúp dễ đọc và trung tính. Khi viết học thuật hoặc văn chương, chữ Hán 鯨 mang sắc thái trang trọng hoặc ẩn dụ về sự to lớn, hùng vĩ.

8. Câu ví dụ

• 沖合で鯨の群れが確認された。
  Đã phát hiện một đàn cá voi ngoài khơi.
• 夏はクジラの回遊が見られる。
  Mùa hè có thể thấy cá voi di cư.
• 鯨ウォッチングのツアーに参加した。
  Tôi tham gia tour ngắm cá voi.
• 座礁した鯨を保護する。
  Bảo vệ con cá voi bị mắc cạn.
• 巨大なマッコウクジラが海面に現れた。
  Một con cá voi nhà táng khổng lồ xuất hiện trên mặt biển.
• 鯨の歌声は長距離に届くと言われる。
  Người ta nói tiếng hát của cá voi vang xa.
• この海域は鯨の生息地として知られる。
  Vùng biển này được biết là nơi sinh sống của cá voi.
• 研究者は鯨の行動を追跡している。
  Các nhà nghiên cứu đang theo dõi hành vi của cá voi.
• 伝統的な鯨文化について議論が続く。
  Tranh luận về văn hóa cá voi truyền thống vẫn tiếp diễn.
• 波間に鯨の尾びれが見えた。
  Thấp thoáng thấy đuôi cá voi giữa những con sóng.