遺跡 [Di Tích]

1. Thông tin cơ bản

• Từ: 遺跡（いせき）
• Loại từ: danh từ
• Nghĩa khái quát: di tích, phế tích khảo cổ; dấu tích nơi cư trú/công trình của thời xưa
• Ngữ vực: lịch sử, khảo cổ học, du lịch, bảo tồn di sản
• Collocation thường gặp: 古代遺跡, 遺跡群, 遺跡公園, 遺跡の発掘/保存/調査

2. Ý nghĩa chính

• Di tích khảo cổ còn lại của hoạt động con người trong quá khứ: nền móng, mộ táng, thành quách, công trình tôn giáo.
• Khu vực phế tích mang giá trị lịch sử/văn hóa cần bảo tồn và nghiên cứu.

3. Phân biệt (nếu có từ gốc hoặc biến thể)

• 遺跡 vs 史跡: 史跡 là “di tích lịch sử” được nhà nước chỉ định. 遺跡 là khái niệm rộng hơn (kể cả chưa được chỉ định).
• 遺跡 vs 廃墟: 廃墟 là phế tích đổ nát đương đại (nhà máy bỏ hoang…). 遺跡 gắn với giá trị khảo cổ/lịch sử.
• 遺跡 vs 跡地: 跡地 là khu đất còn lại sau khi phá bỏ; không nhất thiết có giá trị lịch sử.
• 遺跡 vs 遺構/遺物: 遺構 (cấu trúc còn lại), 遺物 (hiện vật); đều là thành tố của 遺跡.
• 世界遺産 là “di sản thế giới”, trong đó nhiều mục là 遺跡 nhưng khái niệm không đồng nhất.

4. Cách dùng & ngữ cảnh

• Danh từ bổ nghĩa: 〇〇時代の遺跡／〇〇文化の遺跡
• Hành động: 遺跡を発掘する／調査する／保存する／整備する／公開する
• Tổ hợp: 遺跡群（cụm di tích）, 遺跡公園, 埋蔵文化財（văn hóa vật thể chôn vùi）
• Biển báo/hướng dẫn: 遺跡周辺は立入禁止, 保護区域, 文化財指定
• Du lịch học tập: フィールドワークで遺跡を訪れる

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

6. Bộ phận & cấu tạo từ

• 遺: “di, để lại” — On: イ; nghĩa là thứ còn sót lại từ quá khứ.
• 跡: “tích, dấu vết” — On: セキ; Kun: あと. Bộ 足 (chân) gợi dấu chân/dấu tích.
• Ghép nghĩa: 遺（để lại）＋跡（dấu vết）→ “dấu tích còn lại” = di tích.

7. Bình luận mở rộng (AI)

Khi nói về 遺跡, người Nhật thường gắn với hoạt động “発掘・保存・公開”. Trong du lịch, “遺跡巡り” là trải nghiệm phổ biến. Phân biệt sắc thái: “廃墟” thiên về hoang tàn hiện đại, “史跡” thiên về tính pháp lý; còn “遺跡” là thuật ngữ học thuật nhưng cũng dùng tự nhiên trong đời sống và truyền thông.

8. Câu ví dụ

• この地域には縄文時代の遺跡が残っている。
  Ở khu vực này còn lưu lại di tích thời Jōmon.
• 遺跡の発掘調査が始まった。
  Cuộc khai quật di tích đã bắt đầu.
• 砂に埋もれた古代都市の遺跡を訪れた。
  Tôi đã thăm di tích thành phố cổ bị vùi trong cát.
• 遺跡周辺は保護区域に指定されている。
  Khu vực xung quanh di tích được chỉ định là vùng bảo vệ.
• 彼は遺跡から出土した土器を研究している。
  Anh ấy nghiên cứu đồ gốm khai quật từ di tích.
• 世界遺産に登録された遺跡を見学した。
  Tôi tham quan di tích đã được công nhận Di sản Thế giới.
• 遺跡公園として整備され、市民の憩いの場になっている。
  Được cải tạo thành công viên di tích, nơi đây trở thành chốn thư giãn của người dân.
• 遺跡の保存と開発のバランスが課題だ。
  Cân bằng giữa bảo tồn di tích và phát triển là một bài toán.
• ドローンで遺跡の三次元モデルを作成した。
  Đã tạo mô hình 3D của di tích bằng drone.
• 雨のため遺跡の見学は中止になった。
  Do mưa, việc tham quan di tích bị hủy.