1. Thông tin cơ bản
- Từ: 布施（ふせ）
- Loại từ: Danh từ (Phật giáo); kính ngữ thường dùng: お布施
- Nghĩa khái quát: **bố thí, cúng dường**; tiền/quà dâng cúng chùa, sư
- Bối cảnh: nghi lễ Phật giáo (葬儀, 法事, 祈祷), thực hành tu học
- Dạng viết: 布施／お布施（御布施）
2. Ý nghĩa chính
- Trong nghĩa tôn giáo: **hành vi bố thí/cúng dường** với tâm thiện lành; một trong các hạnh tu (布施波羅蜜).
- Trong đời sống: **tiền cúng** gửi đến chùa/nhà sư khi làm lễ (葬儀・法事・祈祷…).
3. Phân biệt
- 布施（お布施） vs 寄付: Cả hai đều là cho/tặng; お布施 gắn với **nghi lễ Phật giáo**, 寄付 rộng hơn (từ thiện, tổ chức).
- 布施 vs 施し: 施し là “ban phát” chung (bố thí cho người nghèo), 布施 mang **ý nghĩa tôn giáo** rõ hơn.
- お礼／謝礼 vs お布施: お礼 là tiền cảm ơn (thù lao/biếu), お布施 không phải “phí dịch vụ” mà là **tấm lòng cúng dường**.
4. Cách dùng & ngữ cảnh
- Hình thức: お布施を包む／渡す／納める（bỏ phong bì, trao, nộp）
- Ngữ cảnh: 葬儀（đám tang）, 法事（giỗ, cúng）, 初詣や祈祷（cầu an/cầu may）
- Biểu đạt ý niệm: 布施の心（tâm bố thí）, 財施・法施・無畏施
- Lễ nghi: phong bì trắng, ghi họ tên; số tiền tùy **tập tục vùng/giáo phái**.
5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa
| Từ |
Loại liên hệ |
Nghĩa tiếng Việt |
Ghi chú dùng |
| 寄付 | Gần nghĩa | Quyên góp, quyên tặng | Rộng, không chỉ tôn giáo |
| 施し | Gần nghĩa | Bố thí (ban phát) | Sắc thái chung, ngoài tôn giáo |
| 供養 | Liên quan | Cúng vong, trai đàn | Hành vi cúng lễ trong Phật giáo |
| 香典 | Liên quan | Phong bì phúng điếu | Dùng khi viếng đám tang |
| 謝礼 | Phân biệt | Tiền cảm ơn, thù lao | Không phải “お布施” |
| お供え | Liên quan | Đồ cúng | Đặt lên bàn thờ/ban thờ |
6. Bộ phận & cấu tạo từ
- 布: vải; cũng mang nghĩa “phổ/ban bố”
- 施: thi, thi hành; “thi ân, ban phát”
- Cấu tạo: “ban bố + thi ân” → **bố thí/cúng dường**.
7. Bình luận mở rộng (AI)
Khi dùng お布施, người Nhật nhấn mạnh **tấm lòng** hơn là “phí dịch vụ”. Vì vậy câu chữ trên phong bì thường giản dị, trang trọng; số tiền không cố định mà tùy mối liên hệ, nghi lễ, tập tục địa phương. Trong đọc – viết, phân biệt rõ お布施 (tôn giáo) với 寄付/謝礼 sẽ giúp bạn diễn đạt tự nhiên, đúng phép lịch sự.
8. Câu ví dụ
- 葬儀のあと、僧侶にお布施を包んだ。
Sau tang lễ, tôi đã bỏ phong bì cúng dường cho sư thầy.
- 法事のたびにお寺へ布施を納めている。
Mỗi lần làm giỗ tôi đều nộp cúng dường cho chùa.
- 布施の金額は地域や宗派によって異なる。
Số tiền cúng dường khác nhau tùy vùng và tông phái.
- 布施は「支払い」ではなく感謝の気持ちだ。
Bố thí không phải là “trả phí” mà là tấm lòng biết ơn.
- 初詣で少額の布施をした。
Tôi đã cúng dường một khoản nhỏ khi đi lễ đầu năm.
- 封筒の表書きは「お布施」でよいですか。
Ghi “お布施” trên phong bì ở mặt trước có được không?
- 祈祷のお礼としてお布施をお渡しした。
Tôi đã gửi cúng dường để cảm tạ buổi cầu an.
- 彼は毎月布施の実践を続けている。
Anh ấy duy trì thực hành bố thí mỗi tháng.
- 布施の心で困っている人を支えたい。
Tôi muốn giúp người gặp khó với tâm bố thí.
- 住職から布施の意味についてお話を聞いた。
Tôi đã nghe trụ trì giảng về ý nghĩa của bố thí.
Từ điển tiếng Nhật