厘 [Ly]

釐 [Ly]

りん – 厘
り
Từ phổ biến trong báo chí tiếng Nhật
Độ phổ biến từ: Top 9000

Số từ

một phần trăm; 0,3 mm (một phần trăm của một sun); 0,1 phần trăm (một phần trăm của một wari); 0,0375 gram (một phần trăm của một monme)

JP: 彼かれの打率だりつは３割わり４分よんぷん３厘りんで、ホームランは５４本ごじゅうよんほんであった。

VI: Tỷ lệ đánh bóng của anh ta là 34.3% và đã ghi được 54 home run.

Danh từ chung

⚠️Từ lịch sử

rin (đơn vị tiền tệ; 0,001 yên)

JP: 銭せん厘りんを大切たいせつにすれば大金たいきんはおのずとたまる。

VI: Tiết kiệm từng đồng sẽ dần dần tích lũy thành một khoản lớn.

Hán tự

厘
Ly rin; 1/10 sen; 1/10 bu
釐
Ly ít; một phần mười của bu

1. Thông tin cơ bản

  • Từ: 厘
  • Cách đọc: りん
  • Loại từ: Danh từ (đơn vị), hậu tố đơn vị; chữ Hán dùng hạn chế
  • Ý nghĩa khái quát: đơn vị rất nhỏ trong hệ đo lường cổ (tỉ lệ, độ dài, tiền tệ), và cách nói nhấn mạnh “rất nhỏ”
  • Phong cách: cổ/chuẩn mực; còn thấy trong thành ngữ và một số lĩnh vực chuyên môn
  • JLPT (ước đoán): N1 (tần suất thấp)

2. Ý nghĩa chính

  • Đơn vị tỉ lệ theo cách ghi “歩合”: 割・分・厘・毛. 厘 là bậc rất nhỏ (nhỏ hơn 分, lớn hơn 毛). Trong thực tế hiện đại, hay gặp trong thành ngữ hơn là tính toán thường ngày.
  • Đơn vị độ dài (尺貫法): 1分 ≒ 3.03mm ⇒ 1厘 ≒ 0.303mm. Dùng hạn chế trong thủ công, mộc, kim loại,…
  • Đơn vị tiền tệ lịch sử: 1銭 = 10厘 (nay không còn dùng).
  • Hàm ý mức độ rất nhỏ: xuất hiện trong các cách nói như 九分九厘（くぶくりん） “gần như chắc chắn”.

3. Phân biệt

  • 割・分・厘・毛: hệ bậc thang chỉ tỉ lệ theo kiểu cổ; 厘 nhỏ hơn 分 và lớn hơn 毛.
  • ％: cách ghi hiện đại. Trong giao tiếp thông thường nên ưu tiên “%”; 厘 chỉ nên dùng khi văn cảnh yêu cầu phong cách cổ/truyền thống hay trong thành ngữ.
  • Chữ dị thể: 釐 là dạng cũ, nay chuẩn là 厘.
  • Thành ngữ 九分九厘: là “hầu như chắc chắn”; không cần diễn giải cứng thành phép tính hiện đại, hiểu là “gần như 100%”.

4. Cách dùng & ngữ cảnh

  • Trong văn bản cổ/kỹ thuật: 五割五分三厘 (cách ghi tỉ lệ kiểu cổ), 径三厘 (đường kính 3 厘 ≒ 0.9mm).
  • Trong lời nói cố định: 九分九厘間違いない (gần như chắc chắn), 一分一厘の狂いもない (chuẩn xác đến từng chút).
  • Nghĩa nhấn mạnh mức rất nhỏ: 一厘も〜ない (không một chút nào) – mang sắc thái cổ trang trọng.

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

Từ Loại liên hệ Nghĩa tiếng Việt Ghi chú dùng
割／分／毛 Liên quan (hệ bậc) các bậc tỉ lệ cổ 割 > 分 > 厘 > 毛 (từ lớn đến nhỏ).
％（パーセント） Đối sánh phần trăm Cách ghi hiện đại, nên ưu tiên.
九分九厘 Cố định gần như chắc chắn Thành ngữ rất phổ biến.
微量／わずか Đồng nghĩa sắc thái rất ít, vi lượng Dùng trong văn nói hiện đại.
大量／十分 Đối nghĩa khuynh hướng nhiều, dồi dào Đối lập về mức độ.
銭 Liên quan (tiền tệ cổ) sen 1銭 = 10厘 (đơn vị lịch sử).

6. Bộ phận & cấu tạo từ

  • 厘: bộ chính 厂 (vách đá) + 里 (dặm, làng); On: リン; không có Kun thông dụng. Nghĩa gốc: đơn vị rất nhỏ.

7. Bình luận mở rộng (AI)

Trong học thuật và giao tiếp hiện đại, dùng dấu “%” rõ ràng hơn. Tuy vậy, nắm được 厘 giúp đọc các tài liệu cũ, hợp đồng xưa, hay văn chương. Đặc biệt, đừng “quy đổi máy móc” 九分九厘 sang con số – hãy hiểu là “gần như chắc chắn”.

8. Câu ví dụ

  • これは九分九厘、彼の勝ちだ。
    Chuyện này gần như chắc chắn là anh ấy thắng.
  • 歩合表示では、0.3％は三厘に当たる。
    Trong cách ghi “歩合”, 0,3% tương đương 3 rin.
  • 直径三厘のワイヤーを注文した。
    Tôi đặt dây kẽm đường kính 3 rin (≈ 0,9 mm).
  • 当時の通貨で一厘はごく小さな単位だった。
    Vào thời đó, 1 rin là một đơn vị tiền rất nhỏ.
  • その話は一厘も信じていない。
    Tôi không tin dù chỉ một chút chuyện đó.
  • 九分九厘間違いないと見られている。
    Được cho là gần như chắc chắn không sai.
  • 彼は一分一厘の狂いも許さない職人だ。
    Anh ấy là nghệ nhân không chấp nhận sai lệch dù nhỏ nhất.
  • 江戸時代には税率が分と厘で示された。
    Thời Edo, thuế suất được ghi bằng “phân” và “rin”.
  • 最後の一厘まで気を抜くな。
    Đừng lơi lỏng cho đến phút cuối cùng, dù chỉ một chút.
  • 五割五分三厘という表記は今も相撲や野球の打率で見る。
    Cách ghi “5割5分3厘” vẫn thấy ở tỉ lệ đánh bóng trong sumo/bóng chày.
💡 Giải thích chi tiết về từ 厘 được AI hổ trợ, đã qua biên tập bởi độ ngũ VNJPDICT.

Bạn thích bản giải thích này?