曜日 [Diệu Nhật]

1. Thông tin cơ bản

• Từ: 曜日
• Cách đọc: ようび
• Loại từ: Danh từ
• JLPT (ước lượng): N5
• Nghĩa khái quát: ngày trong tuần (thứ mấy)
• Kanji: 曜 (hào quang, dùng đặt tên ngày) + 日 (ngày, mặt trời)
• Ví dụ các ngày: 月曜日, 火曜日, 水曜日, 木曜日, 金曜日, 土曜日, 日曜日

2. Ý nghĩa chính

- Chỉ “thứ mấy” trong tuần. Dùng độc lập (今日は何曜日？) hoặc trong tên ngày cụ thể (月曜日…).
- Trong lịch/đặt lịch, thường dùng kèm khung tuần: 平日 (ngày thường), 週末 (cuối tuần), 祝日 (ngày lễ).

3. Phân biệt (nếu có từ gốc hoặc biến thể)

• 曜日 vs 日付: 曜日 là thứ; 日付 là ngày tháng cụ thể (ví dụ 10/5).
• 平日/週末: phân loại theo nhóm 曜日 (Mon–Fri vs Sat–Sun).
• 日: “ngày” nói chung; 曜日: “thứ mấy”.

4. Cách dùng & ngữ cảnh

• Mẫu: 何曜日｜曜日を間違える｜曜日指定｜毎週＋X曜日
• Ngữ cảnh: đặt lịch họp, lịch khai giảng, thông báo vận hành dịch vụ, mở cửa/đóng cửa định kỳ.
• Biểu thức: 曜日感覚がない (mất cảm giác về thứ ngày, khi làm việc ca/kỳ nghỉ dài).

5. Từ liên quan, đồng nghĩa & đối nghĩa

6. Bộ phận & cấu tạo từ (nếu có Kanji)

- 曜: chữ này chủ yếu dùng đặt tên các ngày trong tuần (nguồn gốc từ “ngũ hành/thiên thể”).
- 日: “mặt trời, ngày”.
曜日 = “ngày có tên (thứ) trong tuần”.

7. Bình luận mở rộng (AI)

Trong giao tiếp, người Nhật rất chú ý đến 曜日 cố định (ví dụ “毎週水曜日は定休日”). Khi viết lịch, hãy ghi cả 日付 và 曜日 để tránh nhầm lẫn, ví dụ “5月10日（金）”.

8. Câu ví dụ

• 今日は何曜日ですか。
  Hôm nay là thứ mấy?
• 会議は毎週火曜日の午後です。
  Cuộc họp diễn ra chiều thứ Ba hằng tuần.
• 曜日を間違えて、早く来てしまった。
  Tôi nhầm thứ nên đã đến sớm mất rồi.
• 配達の曜日指定は可能です。
  Có thể chỉ định thứ giao hàng.
• この店は木曜日が定休日だ。
  Cửa hàng này nghỉ cố định vào thứ Năm.
• 長期休暇の後は曜日感覚がなくなる。
  Sau kỳ nghỉ dài, tôi mất cảm giác về thứ ngày.
• 面接は金曜日の10時に変更になりました。
  Phỏng vấn được đổi sang 10 giờ thứ Sáu.
• 土曜日と日曜日は家族と過ごします。
  Thứ Bảy và Chủ Nhật tôi dành thời gian cho gia đình.
• 次の授業は水曜日に行います。
  Buổi học tiếp theo sẽ diễn ra vào thứ Tư.
• 提出期限は5月15日（火曜日）です。
  Hạn nộp là ngày 15/5 (thứ Ba).